Jak ułożyć relację psa z dzieckiem? Propozycje wspólnych zabaw
To w głównej mierze od momentu, w którym w rodzinie pojawia się pies, zależy postępowanie prowadzące do ułożenia takich relacji z dziećmi - inaczej buduje się je od wieku niemowlęcego, inaczej, kiedy pies dołącza do rodziny z dzieckiem kilku- lub nastoletnim.
Warto skupić się na kontaktach z psami dzieci kilkuletnich – rozpierająca je energia, spontaniczność i emocjonalność będą zarówno zaletami, jak i zagrożeniem dla bezpieczeństwa i ich i psa.
Jakie wprowadzić zasady zabawy dziecka z psem oraz jak je kontrolować?
1. Pies jest istotą żywą – ma emocje (radość, zadowolenie, lęk, frustrację), czuje ból, ma określone potrzeby i może reagować dla nas nieprzewidywalnie.
2. Pies nie przepada za zamieszaniem – może unikać udziału w domowych imprezach, na których jest sporo dzieci, chowając się w spokojne miejsce. Ma wrażliwy słuch, więc nie powinno się przy nim krzyczeć i piszczeć lub puszczać głośnej muzyki.
3. Pies bezpiecznie czuje się w rutynie – wskazane są stałe pory spacerów, posiłków, ćwiczeń i zabaw.
4. Pies potrzebuje czasu „dla siebie" – kiedy odpoczywa w spokojnym miejscu, nie powinno się go zaczepiać, zachęcać do zabaw, budzić..
5. Pies nie zawsze pragnie dotyku – najlepiej głaskanie i pieszczoty zostawić na moment, w którym pies sam przychodzi do nas i zachęca do kontaktu.
6. I psa i ludzi muszą obowiązywać zasady, których trzymają się wszyscy. Nauka podstawowych komend (jak przywołanie, siad, czekaj, zostań, na miejsce), to właściwie konieczność.
7. Przebywanie dziecka z psem powinno się odbywać w obecności dorosłego i z zachowaniem poniższych zasad bezpieczeństwa:
- nie jest wskazane głaskanie psa pogłowie, nachylanie się nad nim i dotykanie z zaskoczenia
- nie wolno kłaść się na psa, mocno go przytulać, uniemożliwiać mu odejście
- nie wolno drażnić się z psem
- nie powinno się biegnąć na wprost do psa i wpatrywać mu się prosto w oczy
- nie wolno wyrywać mu z pyska zabawki lub gryzaka
- nie wolno przeszkadzać mu w posiłku
- pies poznaje człowieka węchem – warto przybrać pozycję w kucki, odwrócić głowę i dać się powąchać
Przyjemności, czyli propozycje zabaw z psem.
Dziecko i pies to jednak nie tylko sztywne zasady, ale i świetne zabawy, które sprawiają ogromną radość obydwu ich uczestnikom - oczywiście jeśli są odpowiednie.
Co można zaproponować dzieciakowi, aby wesoło, z poszanowaniem dla psa spełnił z nim czas?
* Chowanie smaczków do maty węchowej.
* Umieszczanie smaczków w całym domu i wspieranie psa w poszukiwaniu.
* Zabawy szarpakiem z zachowaniem zasady – „raz jeden, raz drugi wygrywa".
* Wykonywanie przez dzieci zabawek-łamigłówek dla psa z dostępnych w każdym domu przedmiotów – butelek plastikowych, pudełek, wytłoczek po jajkach.
* Skoki przez hula hop, przez przeszkody, przechodzenie przez tunele
* Wspólne, aktywne spacery.
Dzieci w wieku około 7-11 lat można angażować w naukę podstawowych komend – oczywiście pod kontrolą i ze wsparciem dorosłych.
Sygnały, komunikaty, czyli jak zauważyć że pies czuje się niekomfortowo
Psia komunikacja jest bardzo rozbudowana, dzięki czemu psy są mistrzami w unikaniu konfliktów. Znajomość tych komunikatów – przynajmniej kilku najpopularniejszych - jest konieczna, aby zapewnić psu bezstresowe życie, a dzieciom bezpieczeństwo.
- Uciekanie wzrokiem, odwracanie głowy, pokazywanie białek – to informacja, że pies czuje się niepewnie, niekomfortowo w danej sytuacji.
- Dyszenie i uniesienie kącików pyska jakby pies się uśmiechał, a także drżenie ciała – psu towarzyszy spory stres.
- Kładzenie uszu w tył, wzdłuż głowy, napięte ciało i podwinięty ogon – to objaw lęku.
- Również szczekanie na inne psy lub ludzi, ale z ciężarem ciała przeniesionym na zad, jest zazwyczaj powiązane z lękiem. W takich sytuacjach należy zadbać o komfort psa – umożliwić mu odejście od stresora.
- Usztywnienie ciała, przeniesienie ciężkości na klatkę piersiową, warczenie – takie sygnały nie powinny się pojawić w stosunku do ludzi i oznacza to konieczność skonsultowania się z behawiorystą.
Dziecko i pies to dobre połączenie, o ile dorośli dołożą starań, aby ich relacje przynosiły pozytywne skutki dla obojga. Dziecko, któremu w rozwoju towarzyszą zwierzęta wie, co to empatia i odpowiedzialność za żywe stworzenie.
Olga Mularczyk-Cajler, behawiorystka COAPE