Wścieklizna - groźna choroba dla zwierząt i ludzi

Wścieklizna to bardzo niebezpieczna choroba zakaźna. Narażone są na nią praktycznie wszystkie gatunki ssaków. Może wystąpić u lisów rudych, nietoperzy, gryzoni, koni, czy bydła, a także psów i kotów. Niezwykle groźna jest także dla ludzi. Wścieklizna u zwierząt najczęściej kończy się ich śmiercią, dlatego niezwykle ważna jest odpowiednia profilaktyka, by nie dopuścić do zakażenia pupila i ryzyka przeniesienia wirusa na właściciela. 

Co to jest wścieklizna? 

Wścieklizna (z łacińskiego “rabies”) to wirusowa choroba odzwierzęca, którą wywołują wirusy typu Lyssavirus, dokładnie wirusa Rabies virus (RABV), z rodziny Rhabdoviridae. Występuje na całym świecie, ponieważ rezerwuar stanowią dzikie i domowe ssaki. Ślina zakażonego zwierzęcia albo ugryzienie to główne przyczyny wścieklizny. Choroba może również rozprzestrzeniać się drogą kropelkową, wziewną, przezśluzówkową lub przezspojówkową. Odnotowano także przypadki zakażenia wywołane przez transplantacje zakażonych narządów. Zagraża ona nie tylko zwierzętom, ale i ludziom. Według danych od WHO jest ona powodem zgonu aż 60 tysięcy osób głównie z obszaru Afryki i Azji. Okres inkubacji choroby wynosi od kilku dni do kilku miesięcy.

Objawy wścieklizny u ludzi i zwierząt

Wirus RABV atakuje centralny układ nerwowy i sieje tam spustoszenia. Choroba postępuje bardzo szybko i jej przebieg może mieć przebieg gwałtowny lub porażenny. Objawy wścieklizny u ludzi i zwierząt są podobne, jednak u człowieka łatwiej rozpoznać początkowe stadia. W okresie inkubacyjnym w miejscu, które miało kontakt ze śliną lub zostało ugryzione przez zakażone zwierzę, pojawia się uczucie mrowienia i pieczenia, a także zmęczenie, gorączka, biegunka, wymioty czy ból potylicy, a niekiedy halucynacje i torsje. U czworonogów można zaobserwować zmiany w zachowaniu - często zmieniają tryb życia z dziennego na nocny i stają się mniej wrażliwe na bodźce bólowe. Postępująca wścieklizna u kota objawy może mieć nieco inne. Mruczek może czuć mocny lęk lub niepokój, stać się nadmiernie przyjacielski lub obojętny na otoczenie. U psa z kolei można zauważyć nierównomiernie rozszerzone źrenice, a jego temperatura może być nieco podwyższona. Pupil może przestać reagować na polecenia właściciela i zachowywać się nadpobudliwie.

Po upływie kilku dni u chorych ludzi i zwierząt część ciała, na której była rana, może zacząć drętwieć i boleć. Często występują mimowolne skurcze mięśni, nadmierne pobudzenie, bezsenność lub nadmierna senność, skrajne porażenie (w przypadku cichej wścieklizny), światłowstręt i wodowstręt. Typowym objawem jest silny ślinotok. Arytmia serca, hiperwentylacja, drgawki, niedowład, czy majaczenie - tym również może objawiać się wścieklizna. Objawy u psa lub kota mogą dodatkowo przybrać charakter, zagrażający nie tylko samym zwierzętom, ale i otoczeniu. Czworonóg może stać się agresywny, a nawet wpaść w furię i atakować inne osobniki oraz ludzi. W przypadku zakażenia gardła może pojawić się charakterystyczna piana. Wścieklizna to śmiertelna choroba, na którą nie wynaleziono jeszcze lekarstwa. 

Przyczyny wścieklizny u zwierząt domowych - jak im zapobiegać?

Na zakażenie wirusem RABV narażone są wszystkie ssaki, także zwierzęta domowe. Jako, że na tę chorobę nie ma lekarstwa, należy zadbać o odpowiednią profilaktykę. Właściciele psów ustawowo zobowiązani są do corocznego szczepienia swoich pupili. Pierwsza dawka powinna być podana już między 3. a 4. miesiącem życia. Czworonóg musi być jednak w pełni zdrowy i odrobaczony. W Polsce nie ma obowiązku szczepienia kotów na wściekliznę, a jedynie zalecenia. Warto jednak zadbać o podanie im dawki co około 2-3 lata. Szczególnie istotne jest to w przypadku wychodzących mruczków, które mogą mieć kontakt z zakażonym zwierzęciem (żywym lub martwym). 

Jako, że głównym rezerwuarem śmiertelnej choroby, jest w Polsce lis rudy, Ministerstwo Rolnictwa wydało 17 grudnia 2013 roku rozporządzenie o przeprowadzaniu ochronnych szczepień. Inspekcja Weterynaryjna podaje szczepionki zatopione w przynęcie wolno żyjącym zwierzętom na obszarach o największym ryzyku wystąpienia wirusa RABV. Przyczyny wścieklizny są w ten sposób ograniczane, ale nie całkowicie zniwelowane.  Warto więc zadbać o bezpieczeństwo własnego pupila i tym samym swoje.  Wiesz już, co to jest wścieklizna i na pewno zdajesz sobie sprawę, że nie należy jej lekceważyć. Zakażenie bowiem może doprowadzić do śmierci pupila, a nawet człowieka. Na tą chorobę nie ma lekarstwa. Można jedynie zadbać o odpowiednią profilaktykę. Pamiętaj więc o corocznym, obowiązkowym szczepieniu swojego psa, a co 2-3 lata podaj dawkę szczepionki również kotu.